Şehir ve bölge planlama kendi alanında kendi bilgisini üreten, kuramsal çerçevesini oluşturan bir disiplin olarak ele alındığında, yüksek lisans eğitim programı içinde farklı uzmanlaşma alanlarına karşılık gelecek şekilde “Bölge Planlama ve Kalkınma”, “Kentsel Tasarım”, “Ulaşım Planlaması”, “Kentsel Koruma” gibi alt uzmanlaşma alanları oluşturulacaktır. Programın sürdürülmesi sürecinde öğrencilerin bu alt alanlarda uzmanlaşması, derinlemesine bilgi sahibi olması ve buradan yola çıkarak bu alanlara özgün katkılar sunması beklenmektedir.

“Bölge Planlama ve Kalkınma” çalışma alanı, bölge planlama ve kalkınma konularında uzmanlaşma olanağı sunmaktadır. Bu kapsamda alınacak derslerle ve projelerle, yüksek lisans öğrencileri bölge ölçeğindeki planlama ve kalkınma konularında yetkinlik kazanacak, bu yetilerini stüdyo izlenceleri çerçevesinde, örnek projeler ve alanlar üzerinde uygulama imkanları olacaktır. Özellikle, Güney Ege Bölgesi’nde ihtiyaç duyulan bölge plancısı ve kalkınma uzmanı ihtiyacını karşılamayı hedefleyen bu uzmanlaşma alanı, araştırma projelerini bu çerçevede tanımlayarak, bölgedeki paydaşlarla etkili bir işbirliği içinde olmayı öngörmektedir. Şehir ve Bölge Planlama bölümlerinden öğrencilerle diğer bölümlerden öğrencilerin ilgilendikleri konulara göre disiplinleri birleştiren bir uzmanlaşma deneyimi yaşamaları sağlanacaktır. Bu alt uzmanlaşma alanlarının tanımlanmasında (örneğin bölge planlama ve kalkınma çalışmalarında CBS’nin kullanılması, teknoloji bölgeleri geliştirilmesi, bölgesel üretim ve istihdam planlaması gibi) bölgedeki diğer paydaşlarla da etkin işbirliği içinde olunacaktır.

Rahatlıkla gözlemlenebildiği üzere, kentlerin kentsel tasarım politikalarından ve uygulamalarından yoksun gelişimi ülkedeki tüm kentlerin tek tipleşmesine, giderek birbirine benzeyen birer yapı yığını haline gelmesine neden olmaktadır. “Şehir ve Bölge Planlama Yüksek Lisans Programı” içinde oluşturulacak olan “Kentsel Tasarım” uzmanlaşma alanı, kentsel tasarımı bir yandan üst ölçekte tüm kente yönelik stratejik düzeyde tanımlarken diğer yandan orta ve alt ölçeklerde mekâna yönelik ayrıntıların tartışılacağı bir kentsel düzenleme düzeyi olarak da ele almaktadır. Bu anlamda, “Kentsel Tasarım” uzmanlaşma alanı, kentsel mekânın biçimlendirilmesi sürecinde, kentlerin kendine özgü özelliklerinin ortaya çıkarılacağı, kentsel gelişmenin tüm ölçeklerini kapsayacak şekilde yenilikçi tasarım yaklaşımları ve tekniklerinin oluşturulmasını ve tasarım temelli araştırmalarla zenginleşecek olan çalışmalarda kentsel biçime yönelik tasarım kuramlarının tartışılacağı bir uzmanlaşma alanı olmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, farklı disiplinlerden katılım sağlayacak olan meslek adamlarının kentsel mekânın biçimlenmesine yönelik kentsel tasarım kuramları hakkında bilgi edinmesi ve bu kuramlara hâkim olması sağlanırken diğer yandan ortaya konacak yenilikçi tasarım çerçeveleri aracılığıyla yeni yasal ve yönetsel çerçevelerin de kurulmasına yönelik bilgi edinmesi amaçlanmaktadır.

“Ulaşım Planlaması” uzmanlaşma alanı farklı ölçeklerdeki ulaşım sorunlarına tepkisel değil ihtiyatlı çözüm üreten uzmanlar yetiştirilmesini hedeflemektedir. Tüm büyük şehirlerde olduğu gibi Muğla ve içinde bulunduğu Güney Ege Bölgesi özellikle sosyo-ekonomik gelişmişliğin ve turizm potansiyelinin getirdiği yükle önemli ulaşım sorunlarıyla karşı karşıya kalabilmektedir. Hava kirliliği, gürültü kirliliği, görüntü kirliliği, ulaşım sürelerinin ve maliyetlerinin artması, trafikte yaşanan kaza, yaralanma ve ölümler, kentlerin yayılması ve parçalanması bu sorunların başlıca örneklerindendir. Tüm bunlar değerlendirilerek bu uzmanlaşma alanıyla, bölgenin ve ülkemizin ulaşım planlaması alanındaki ihtiyaçları doğrultusunda ulaşım plancısı ve ulaşım uzmanı yetiştirmek ve aynı zamanda ilgili paydaşlarla işbirliği içinde araştırma projeleri hazırlayarak alana katkı sunmak amaçlanmaktadır.

“Kentsel Koruma” uzmanlaşma alanı kapsamında ise yapılı çevrenin bir parçası olan kültür varlıklarına ilişkin koruma yaklaşımları kuramsal ve uygulamalı bir biçimde yönetsel, iktisadi, yasal gibi değişik boyutlarıyla ele alınacaktır. “Kentsel Koruma” uzmanlaşma alanının temel amacı kentsel ölçekte uygulanacak olan koruma çalışmalarında koruma-gelişme dengesinin nasıl sağlanabileceği konusunda uygulama sürecinde birer aktör haline gelen mezunlarda bir bilinç oluşturmaktır. Bu uzmanlaşma alanı, kültür varlığı niteliğinden ötürü korunması gereken kentsel alanlarda koruma-gelişme dengesini kurmak amacı ile hazırlanan farklı ölçek ve nitelikteki koruma planlarının hazırlama, uygulama ve denetleme süreçlerinde rol alacak uzman kadrolarının yetiştirilmesini de sağlayacaktır. Şehir ve Bölge Planlama bölümünün yanı sıra mimarlık, arkeoloji ve tarih gibi diğer disiplinlerden gelen yüksek lisans adaylarına kent ölçeğinde korumanın önemi ve planlamanın korumadaki rolü anlatılacak, farklı disiplinlerden gelen öğrencilere araştırma ve uygulamaya yönelik beraber iş yapabilme becerisi ve ortak çalışma kültürü kazandırılacaktır. “Kentsel Koruma” uzmanlaşma alanının bir diğer amacı da bölümümüzde sürdürülen yüksek lisans programındaki diğer uzmanlaşma alanlarında uzmanlaşmak isteyen öğrencilere ve aynı zamanda üniversitemiz diğer planlama ile ilgili bölümlerinde yüksek lisans ve doktora eğitimlerini sürdürmekte olan öğrencilere, farklı etkinlik, atölye çalışmaları ve sunumlar ile kültürel miras bilinci kazandırmaktır.